Georges Weigel
WIELKI POST, GIANLORENZO BERNINI I WYZWALAJĄCA LEKKOŚĆ PRAWDY
Jeśli jeszcze nie byłeś w Bazylice Watykańskiej 22 lutego, w święto Katedry Świętego Piotra, koniecznie wpisz to na swoją listę zadań do wykonania. Jest to nie tylko dzień, w którym posąg Księcia Apostołów, ze słynną wytartą stopą z brązu, jest odziany we wspaniały płaszcz i ukoronowany papieską tiarą, ale także jedyny dzień, w którym Ołtarz Katedry, masywna kompozycja rzeźbiarska w absydzie bazyliki, płonie światłem ponad stu świec. Najlepiej wejść do bazyliki tak wcześnie, jak to możliwe i obserwować akrobatycznych „Sanpietrini”, konserwatorów bazyliki, którzy huśtając wspinają się na linach, aby umieścić, a następnie zapalić wysokie na sześć stóp świece, które pozostają zapalone przez cały dzień.
Budowa nowego kościoła św. Piotra, który zastąpił bazylikę z IV w., w której cesarz Konstantyn umieścił grób pierwszego biskupa Rzymu, trwała 124 lata (1506-1626). Kiedy ukończono budowę miał on 730 stóp długości i 490 stóp szerokości, a jego wielka kopuła wznosiła się na wysokość 448 stóp nad podłogą. Oswojenie tej ogromnej przestrzeni za pomocą „programu dekoracyjnego” było jednym z największych wyzwań w historii projektowania wnętrz. Na szczęście znalazł się człowiek zdolny do wykonania tak trudnego zadania. Gianlorenzo Bernini potrzebował pięćdziesięciu siedmiu lat, aby ukończyć to dzieło, a jego niezwykłe umiejętności w tym zakresie nadal cieszą oko i podnoszą na duchu trzy i pół wieku później.
Elizabeth Lev,(…) ze swoją niezrównaną umiejętnością wyjaśniania wszystkiego, co jest związane z estetyką, pięknie uchwyciła pomysł Berniniego na dekorację absydy św. Piotra w naszej książce (G.Weigel, E. Lev) Rzymska pielgrzymka: The Station Churches:
„Sztuka Berniniego ma na celu ukazanie świata fizycznego i środowiska boskiego w zderzeniu: w ten sposób w absydzie bazyliki stworzył on doświadczenie Pięćdziesiątnicy. Owalne okno przebijające mur wypełnione jest żółtym szkłem, a gdy słońce zachodzi, wlewa się do środka złote światło, tak jak Duch Święty przeniknął do górnej Sali. Jego promienie odbijają się od pozłacanych aniołów i spływają kaskadami tworząc chmury wokół tronu Piotra: tego ogromnego krzesła z brązu, w którym ... znajdują się odłamki starej rzymskiej katedry Piotra. Obok brązowego tronu, stoją Ambroży, Augustyn, Atanazy i Jan Chryzostom, którzy swoją gorliwością rozpalili wczesny Kościół, a ich szaty zdają się szumieć od powiewów Ducha Świętego,
Usytuowanie tych czterech wielkich doktorów Kościoła, dwóch z Zachodu i dwóch ze Wschodu, stanowi ważną wypowiedź teologiczną. Każdy z nich wspiera kolosalny relikwiarz z brązu, który przywołuje na myśl Katedrę Piotrową i autorytet doktrynalny Kościoła i jego głowy. Choć dla niewprawnego oka lub niewystarczająco nawróconej duszy prawda wiary katolickiej, której strażnikiem jest Piotr, może wydawać się trudna, to w rzeczywistości jest ona dość lekka (light). Prawda ta przynosi nam wyzwolenie w najgłębszym rozumieniu znaczenia ludzkiej wolności. Doktryna pogłębia nasze spotkanie z wcielonym Synem Bożym, w którym spotykamy zarówno prawdę o Ojcu miłosierdzia, jak i prawdę o naszym człowieczeństwie i jego szlachetnym przeznaczeniu.
Przekonanie Gianlorenza Berniniego o wyzwalającym charakterze prawdy zostało powtórzone przez Ojców Soboru Watykańskiego II w Deklaracji o wolności religijnej. Zarazem też „Sobór święty oświadcza, że prawda nie inaczej się narzuca jak tylko siłą całej prawdy, która wnika w umysły jednocześnie łagodnie i silnie.
W czasie, gdy Kościół wchodzi w Wielki Post 2022 roku, dobrze jest zastanowić się i pomodlić nad tym katolickim rozumieniem prawdy, że jest światłem, mocą i wyzwoleniem, o którym niektóre części Kościoła światowego zdają się zapominać - tak jak ci zdezorientowani bracia wyobrażają sobie, że to, co świat uważa za prawdę, przewyższa to, co Kościół wie, że jest prawdą na podstawie zarówno objawienia, jak i rozumu.
Rachunek sumienia nad tym, w jakim stopniu każdy z nas był w minionym roku uczniem-misjonarzem, do którego został ochrzczony, a następnie zastanowienie się, w jaki sposób możemy w przyszłości pełniej odpowiedzieć na to powołanie, to dwie refleksje, do których wzywa nas corocznie Wielki Post. Podobnie jak w przypadku „Ołtarza -Krzesła” (Altar of the Chair), refleksja ta powinna prowadzić do nowego docenienia wyzwalającej prawdy.
Tłumaczenie: Hanna Suchocka
